Helpen zuiveldrank met probiotica, kefir en kombucha bij darmklachten?

In de schappen van de supermarkt liggen probiotische zuiveldrankjes die beloven problemen met je darmen te verminderen. Maar zijn deze echt zo gezond? Immunoloog Ger Rijkers van het University College Roosevelt in Middelburg beantwoorde zes vragen hierover op nu.nl.

Probiotica, wat is het eigenlijk?

Probiotica zijn levende bacteriën die de gezondheid bevorderen wanneer ze voldoende worden gegeten. Deze bacteriën komen van nature al voor in onze darmen. Al deze bacteriën vormen samen het zogenoemde microbioom. Het gaat hierbij om biljoenen afzonderlijke bacteriën. Al deze bacteriën beïnvloeden elkaar. De ene bacteriënstam maakt bepaalde eiwitten die andere bacteriën kunnen onderdrukken. Dit is een mooie balans in de darmen, maar hierin kan een verstoring optreden. Probiotica kan een bijdragen leveren aan deze balans terug te krijgen.

Waarom is de balans van het microbioom belangrijk?

Een juiste balans van het microbioom helpt bij de vertering van voedingsstoffen, onderdrukt ziekmakende bacteriën, produceert vitamines en stimuleert de afweer. Probiotica zijn bewezen effectief bij darmontstekingen en mogelijk ook bij het prikkelbare darmsyndroom. Een goede balans heeft daarnaast ook grote invloed op het immuunsysteem.

Helpen de probiotische zuiveldrankjes in de supermarkt?

Met heel veel geluk kan een probiotisch zuiveldrankje werken. Maar volgens Ger Rijkers kun je beter een supplementvorm pakken. Het microbioom bestaat uit duizenden verschillende bacteriestammen. De probiotische zuiveldrankjes hebben vaak maar één van deze duizenden verschillende bacteriestammen. De drankjes kunnen dus helpen als dit precies de bacteriestam is waar er een tekort van is. Deze kans is heel klein, daarnaast zitten de drankjes vaak vol suiker. Dit is juist ongezond voor het microbioom. Wanneer je probiotica wilt gebruiken, kun je beter kiezen voor een supplementvorm.

De zuiveldrankjes uit de supermarkt met een probiotische werking worden vaak gebruikt ter preventie. Mensen hopen dat hun microbioom wordt versterkt en dat ze hierdoor minder snel ziek worden. Naar de preventieve werking is nog geen onderzoek gedaan.

Is er wel onderzoek gedaan naar probiotica in supplementvorm?

Ger en zijn collega’s hebben onderzoek gedaan naar probiotica en antibiotica. Van antibiotica is bekend dat het veel bacteriën doodt. Hierdoor ontstaat er een disbalans in de microbioom. Vaak krijgen mensen dan last van diarree. De probiotica met de bacterie Lactobacillus rhammosus GG (LGG) kan dit voorkomen. Uit het onderzoek blijkt dat LGG de balans in het microbioom weer kan herstellen. De kans op infecties nadien wordt kleiner omdat je immuunsysteem beter is.

De LGG bacterie zit meestal niet in de zuiveldrankjes uit de supermarkt, maar wel in sommige supplementen. Deze zijn te koop in reformwinkels of online.

Wat is prebiotica?

Prebiotica is voeding voor de darmbacteriën. Dit is dus iets anders dan probiotica. Prebiotica komt voor in onze voeding in de vorm van vezels. Vooral in groenten, fruit, peulvruchten en volkoren producten.

Zit in kefir en kombucha ook probiotica?

Ja, kefir en kombucha bevatten probiotica, maar ook andere micro-organismen zoals gisten. Deze micro-organismen zijn in staat de samenstelling en functie van de darmbacteriën te beïnvloeden. Het kan zijn dat dit tot gezondheidsverbetering leidt. Maar het is ook mogelijk dat het tot verslechtering leidt.

De onderzoeken die zijn gedaan naar kefir en kombucha zijn op dieren of in laboratoria uitgevoerd, dus niet bij de mens. Daarnaast bevat kombucha en soms ook kefir een beetje alcohol. Hierdoor kun je volgens Ger Rijkers er geen gezondheidsclaims meer aan vastknopen.

Dr. Ger Rijkers is immunologisch onderzoeker en hoogleraar Biomedical and Life Sciences aan University College Roosevelt in Middelburg en het St. Elisabeth Ziekenhuis in Tilburg.